Құрметті Ағайын
Сан тараптан Адамзат баласы жиналып, Адам мен Адамды, Табиғат пен Адамды үйлестіретін жол іздеді
***
Қайтсек шоқыспай, ұрыспай, тату-тәтті өмір сүреміз деп көп ізденді. Дүрдараздық, дау-дамай, ұрыс-керіс, қантөгіс ешкімге де керек емес еді
Жер Ананың пейілі кең, Көк Тәңірінің құшағы шексіз. Тек соны ала біл...
Болмашыға пендешілік жасап, қандасыңның қанын төгу Адамзат баласына қайғы-мұңнан басқа ештеңе әкелмеді
***
Ол үшін, алдымен Жер Анамен үндестік табу, Көк Тәңірі - Аспан әлемімен ымдасу керек болды
***
Алдымен айнала қоршаған ортамен Ақпарат алмасу қажеттілігі туындады. Ақпарат алмасудың негізгі көзі - Тіл болғандықтан, Табиғаттың Төл Тілі, Жер Ананың Түпкі тілі, сөз төркінін табу қажет болды
***
Осылайша, Адамзат өсіп-өну жолын таңдады. Оны Ақ іс деді.
Ақтың жағында жүргендерге - Аққа құдай жақ деді
Құдай сөзінің өзі - Табиғи процестерді суреттеу ғана. Құт + Ұдайылық.
Құт - адам баласының өмір сүруіне қажет жағдаяттар жиынтығы, Ұдайылық - жағдаяттардың Уақыт көзімен қарағандағы үздіксіздігі
***
Ісі Ақ адамдар ендігі жерде = Сақтар деп атала бастады. Іс + Ақ = Ісақ, Сақ
***
Қазақылық жоқ жерде, қантөгіс пен соғыс тоқтаған емес
Әу баста Ісі Ақтар адамзатқа шамшырақ болды. Адамзаттың өмірін жеңілдетті, ауырудан айықтырды, кедейлік, жетімдік, жесірлік, соғыс дегендерді болдырмады
Ердің құнын бір ауыз сөзбен шешіп отырды
****
Бір замандар болғанда, ісі Ақтардың саны көбейіп, олардың арасынан бостық танытқандар шыға бастаған замандар келді...
Ендігі жерде, Ісі Ақтың ішінен НАҒЫЗ -ын ажыратып алу керек болды
Содан келіп, Қас (нағыз) +Ісі Ақ ұғымы пайда болды
Қас+Ісі+Ақ - ҚасСақ - Қазақ атанды
****
Қазақ деген әу бастан бір атаның баласынан тараған принцип бойынша емес, Ақ жағына өткен адамдардың Ұйымы ретінде қалыптаса бастады
Ол адамдардың шыққан тегі әралуан болуы бек мүмкін. Алайда, Ақ жағына өткен адам, АҒАРАДЫ, тегі ТҮЗЕЛЕДІ
****
Ақ жаққа қалай өтеді?
Ақ жаққа өту үшін, адам баласы ниеттенеді. Өмірдің тоқтаусыз қозғалыс екенін мойындап, табиғатпен, қоғаммен, елдермен үйлесім табуға белді бекем буады
Ақтың басты қағидасы, "Үйрен де жирен..." болды
Тек үйрене берген, есінен ауысып кетеді, тек жирене берген, надан күйінде қала береді
****
Қазақ атауының шығу тегін біршама ашқандай болдық...
Ендігі кезекте, Қазақ тіліне келсек
****
Жер бетіндегі бүкіл адамзат әу баста табиғаттың тілінде сөйлеген. Табиғаттан шыққан дауыстар мен құбылыстарды суреттеуге шығатын ТАБИҒИ дыбысталуға негізделген еді
Адамзаттың Түпкі тілі, Төркін Тілі, Ана тілінің қалыптасу ортасы қандай болады?
Барлығы да ымнан басталды. Мәме емген бала "ым, ым" деп емеді. Емеурін танытқан адам ымдайды. Ымды білмеген дымды білмейді...
***
Тілдің сөздік қоры толыққанды болуы үшін, географиялық белдеу жылдың төрт МЕЗГІЛІН қатар өткізетін аймақ болуы тиіс. Сол кезде ғана қыс, көктем, жаз, күзге сай сөздік қор қалыптасады.
Сөздік қоры бай халық Құдайға жақын халық, дамыған, өркендеген бола алады
*******
Мысалы, климаттық белдеуі аптап ыстыққа сай келетін елдердің сөздік қорында, аяз, қарлы боран, тоңғаққа байланысты сөздер бола алмайды.
Сол секілді 9 ай қыста өмір сүрген елдерде, аптап ыстыққа қатысты сөздік қор жеткілікті бола бермейді...
*****
Тілдік қоры ең бай ел - көшіп-қонып, үнемі жер алмастырып жүретін халықтарда ғана болады
---------------------
Көшіп-қону адамға қандай пайда береді?
Біріншіден, ақыл-ой динамикасы сақталады, адамның ойлау, саралау қабылеті артады
Екіншіден, сөздік қор үнемі жаңа сөздермен толығып отырады
Ол дегеніңің жаңа білім, дамудың жаңа сатысы деген сөз...
****
Ісі Ақ адамдардың Дүниетанымын қабылдау үшін, алдымен Табиғат Ананың тілін - Қазақ тілін ұғыну керек болды.
ҚасСақ - Қазақ тілінің құдыретін сезіну арқылы ғана, әлеммен үйлесім табуға болатынын көптеген Мемлекеттер, елдер, тайпалар түсінді...
Оның ішінде:
Үйсін және басқалары бар еді
Бұлардың барлығы Қазақылықты қабылдап, Қазақылықты Әлемдік Идеология ретінде мойындады
-------
Қазақ деген атауды бір атаның балалары немесе бір тілдік топтың өкілдері деп қабылдау үлкен жаңсақтық болар еді
Әлемді басқарамыз деген әртүрлі идеялар (коммунизм, фашизм, капитализм, религиялар...) өмір сүріп келеді
Алайда ЖЕРҰЙЫҚ орнатуға ешқайсысының шамасы келмеді...
********
Әлемдегі әділетсіздікті тоқтату, әлеуметтік-экономикалық, экологиялық мәселелерді шешу ендігі жерде Қазақылықтың еншісінде болмақ
Оның жолы Қазақтың генінде жазулы
Ал оның кілті Қазақ тілінде жатыр
Comments powered by CComment