Басталуы
Joint Strike Fighter (JSF) бағдарламасы 1993 жылы АҚШ Қорғаныс министрлігі тарапынан басталды. Бұл бағдарлама әртүрлі әскери бөлімдерге (Әуе күштері, Әскери-теңіз күштері, Теңіз жаяу әскерлері) ортақ көпфункциялы жойғыш ұшақ әзірлеуді мақсат етті.
Конкурсқа қатысқан компаниялар
JSF бағдарламасы аясында негізгі екі компания бәсекеге түсті:
- Lockheed Martin – X-35 концепті
- Boeing – X-32 концепті
2001 жылы Lockheed Martin жеңіске жетіп, "F-35 Lightning II" өндірісін қолға алды.
Бағдарламаның мақсаты
- Бір ұшақ платформасын әртүрлі миссияларға бейімдеу
- Қарулы күштердің шығындарын қысқарту
- Көп мақсатты ұшақ жасау (әуе, жерүсті және теңіз нысандарын жою)
- Стелс технологиясын дамыту
Ұшақ нұсқалары
JSF бағдарламасы нәтижесінде F-35-тің үш негізгі нұсқасы жасалды:
| Модель | Қолданылуы |
|---|---|
| F-35A | Құрлықтағы әуе күштері үшін стандартты нұсқа |
| F-35B | Қысқа ұшу және тік қону (STOVL) мүмкіндігі бар теңіз жаяу әскерлеріне арналған |
| F-35C | Әскери-теңіз флоты үшін әуе кемелерінен ұшуға бейімделген |
Әуедегі басымдылықты толық қамтамасыз етуге арналған JSF - Joint Strike Fighter (Біріккен соққы ұшағы) бағдарламасы Жасанды интеллектпен басқарылады
Бағдарлама бюджеті
JSF бағдарламасының жалпы бюджеті:
- Зерттеу және әзірлеу шығындары: $55 миллиард
- Жалпы бағдарламалық шығындар: $1.7 триллион (ұзақ мерзімді қызмет көрсетуді қоса алғанда)
Бағдарламаның болашағы
F-35 өндірісі 2070 жылға дейін жалғасады деп жоспарлануда. Бағдарламаның негізгі перспективалары:
- Жасанды интеллектпен интеграция
- Жақсартылған стелс технологиялары
- Жаңа қару-жарақ жүйелерімен жабдықтау
- Гипердыбыстық қаруларды пайдалану
