Дүниежүзілік Банк (World Bank) — бұл жаһандық экономикалық даму мен кедейлікті азайтуға бағытталған халықаралық ұйым.
Ол 1944 жылы Бреттон Вудс конференциясында құрылды және 1945 жылы жұмысқа кірісті.
World Bank-тың негізгі миссиясы — елдердің экономикасын дамытуға, инфрақұрылымды жақсартуға және адамдардың тұрмыс деңгейін көтеруге көмектесу.
World Bank-тың мақсаттары
World Bank-тың негізгі мақсаты — кедейлікті азайту және әлемдегі барлық адамдарға тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз ету. Осы мақсатқа жету үшін ұйым мынадай принциптерге сүйенеді:
- Кедейлікті азайту: Елдерде кедейлікті жеңу және адамдардың өмір сүру деңгейін көтеру.
- Тұрақты даму: Экономикалық, әлеуметтік және экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету.
- Инфрақұрылымды дамыту: Транспорт, энергетика, білім және денсаулық салаларындағы жобаларға қолдау көрсету.
World Bank-тың функциялары
World Bank-тың негізгі функциялары келесілерден тұрады:
- Елдерге экономикалық даму жобаларына несиелер беру.
- Кедейлікті азайтуға және тұрақты дамуға бағытталған техникалық көмек көрсету.
- Мемлекеттердің экономикалық саясатын зерттеу және оларға ұсыныстар беру.
- Жаһандық шаруашылықтағы мәселелерді шешуге көмектесу, мысалы, климаттық өзгерістермен күресу және білім беру жүйесін жақсарту.
World Bank-тың құрылымы
World Bank — бұл бірнеше мекемелердің бірігуінен тұратын кешенді ұйым. Оның негізгі бөлімдері:
- Халықаралық Қайта Құру және Даму Банкі (IBRD): Орташа және жоғары табысты елдерге несиелер береді.
- Халықаралық Даму Қоры (IDA): Төмен табысты елдерге тегін немесе арзан несиелер береді.
- Халықаралық Инвестициялық Корпорация (IFC): Жеке секторды дамытуға көмектеседі.
- Халықаралық Инвестициялық Гарант Қоры (MIGA): Инвестицияларды қорғауға кепілдік береді.
World Bank-тың мүшелері
World Bank-тың мүшелеріне 189 ел кіреді. Бұл дүние жүзіндегі барлық ірі экономикалық ойлауыштарды қамтиды. Мүшелер арасында АҚШ, Қытай, Жапония, Германия, Ұлыбритания және басқа да ірі экономикалар бар. Қазақстан 1992 жылы World Bank-тың мүше елі болды.
World Bank-тың маңыздылығы
World Bank-тың жұмысы дүние жүзіндегі экономикалық даму мен кедейлікті азайту үшін маңызды роль атқарады. Ол елдердің инфрақұрылымын жақсартуға, білім беру және денсаулық салаларын дамытуға, сонымен қатар климаттық өзгерістермен күресуге көмектеседі. World Bank-тың жобалары арқылы миллиондаған адамдардың өмірі жақсарып, экономикалық тұрақтылық қамтамасыз етіледі.
Көбірек ақпарат алу үшін World Bank-тың ресми сайтына өтуге болады.